علت آبسه وعفونت دندان شیری
آبسه دندان تجمع چرک و مایعات عفونی است که دلیل ایجاد آن تکثیر و فعالیت باکتری های داخل یک دندان عفونی است. چرک زمانی ایجاد می شود که سیستم دفاعی بدن سعی می کند علیه عفونت ایجاد شده توسط باکتری ها مبارزه کند.
محل عفونت می تواند در ظاهر طبیعی به نظر برسد. در این حالت چرک در داخل استخوان محصور شده و فشار ایجاد شده توسط آن اغلب موجب بروز درد می شود. هرچند در بیشتر موارد، محل عفونت دردناک، نرم و متورم بوده و به شکل یک جوش روی لثه دیده می شود. اگر ناحیه برجسته فشار داده شود از آن مایع خارج می شود.
این نشان دهنده آن است که پوسیدگی دندان عمیق بوده و قسمت های داخلی و مرکز دندان که حاوی بافت های عروقی و عصبی است درگیر کرده است. به این قسمت دندان، پالپ دندان گفته می شود. هنگامی که در اثر پوسیدگی قسمت های سخت دندان از بین می رود، باکتری های موجود در دهان، از طریق حفره ایجاد شده در اثر پوسیدگی دندان به قسمت مرکزی دندان یا همان پالپ دندان نفوذ کرده و موجب مرگ و عفونی شدن آن می شوند. در ادامه باکتری ها به تکثیر در پالپ دندان ادامه داده و چرک و مواد عفونی حاصل از فعالیت آن ها از طریق سوراخ موجود در نوک ریشه دندان به استخوان و بافت های احاطه کننده ریشه دندان انتشار می یابند. اگر دندان درمان نشود، چرک و مواد عفونی ممکن است از طریق لثه راهی به بیرون پیدا کرده و بصورت جوش در داخل دهان و روی لثه مجاور دندان عفونی دیده شود.
علاوه بر پوسیدگی، شکستگی و ترک های روی دندان که میتواند به دلیل آسیب های فیزیکی و ضربه به دندان ایجاد شود، راهی برای نفوذ باکتری های موجود در دهان به پالپ دندان ایجاد کرده و به همان طریقی که گفته شد موجب مرگ دندان و ایجاد عفونت و آبسه می شود.
این مشکلات در دندان کودکان و دندان های شیری شایع ترند. دندان های شیری عاج و مینای به نسبت نازک تری دارند و پوسیدگی در آن ها به سرعت به پالپ دندان می رسد. تغذیه شبانه از شیر مخصوصا توسط شیشه شیر به سرعت موجب پوسیدگی دندان های شیری و در صورت عدم درمان موجب عفونت آن ها می شود.
پیشگیری و درمان آبسه دندان شیری
مراجعات منظم به دندانپزشک متخصص اطفال قبل از یک سالگی کودک و معاینات و توصیه های لازم می تواند از بروز این مشکلات جلوگیری کند.
درمان مناسب در مورد عفونت و آبسه در دندان شیری بسته به شرایط مختلف، متفاوت است و شامل تجویز آنتی بیوتیک، درمان اندو یا عصب کشی دندان شیری یا اصطلاحا پالپکتومی و کشیدن دندان می شود. بعد از پالپکتومی دندان شیری، دندان ترمیم می شود. در مورد دندان های جلویی از مواد سفید و همرنگ دندان استفاده میشود. در مورد دندان آسیای شیری ترمیم اغلب توسط روکش دندان شیری که از جنس استینلس استیل است و به آن اس اس کراون (ssc) گفته می شود انجام میشود. قرار دادن روکش دندان شیری در همان جلسه انجام می شود و نیاز به قالبگیری ندارد.
روکش دندان شیری در زمان افتادن طبیعی دندان شیری به همراه آن می افتد و تاثیری بر رویش دندان در حال رویش زیر آن ندارد. اگر بنا به دلایلی عصب کشی یا پالپکتومی دندان شیری عفونی مقدور یا لازم نباشد، دندان شیری عفونی کشیده می شود. پس از کشیدن دندان شیری ، دندانپزشک متخصص اطفال ممکن است لازم بداند تا برای رویش طبیعی دندان هایی که در آینده در خواهند آمد، فضا نگهدار در دهان کودک قرار دهد.