رویش دندان های دائمی در کودکان معمولا در سن ۶ یا ۷ سالگی آغاز می شود. به این دندان ها آسیاهای ۶ سالگی گفته می شود. این دندان ها در پشت آخرین دندان های آسیای شیری و بدون اینکه جایگزین هیچ دندان شیری شوند، در می آیند. به این دلیل که رویش آن ها با افتادن دندان شیری همراه نیست، والدین اغلب متوجه رویش آنها نشده و با دندان شیری اشتباه گرفته میشوند که ممکن است سبب سهل انگاری در رسیدگی به موقع به آن ها شود. در صورتی که به طور ایده آل، این دندن ها باید در طول مدت زندگی در دهان باقی بمانند.
دندان های شیری از شش ماهگی شروع به روییدن کرده و در حدود دو و نیم سالگی رویش آن ها کامل می شود. مینای دندان های شیری نسبت به دندان های دائمی مواد معدنی کمتری داشته و به این سبب نسبت به تشکیل پوسیدگی مستعد تر هستند. دندان های شیری نقشی ضروری در جویدن و یادگیری تکلم و صحبت کردن کودک دارند. جویدن کافی غذا مرحله اول در هضم و جذب کامل غذاست که این مهم با داشتن دندان هایی سالم ممکن است، مخصوصا در کودکان که به دلیل رشد سریع، نیاز به دریافت و جذب کافی مواد غذایی دارند. سوی دیگر داشتن مجموعه ای از تمام دندان ها برای یادگیری و تلفظ صحیح اصوات ضروری است. همچنین دندان های شیری نقش حیاتی در داشتن دندان های دائمی منظم در آینده که به شکل صحیح و ردیف در کنار هم قرار گرفته باشند، ایفا می کنند. اهمیت دندان های شیری در کودکان با توجه به این مطالب به خوبی آشکار می گردد. بسیار مهم و ضروری است تا از دندان های شیری به خوبی مراقبت شده و در صورت لزوم درمان شوند تا از دست رفتن و کشیدن زودتر از موعد اتفاق نیفتد و این دندان ها بتوانند در سن و زمان طبیعی خود بیافتند. حفظ دندان های شیری تا زمان رویش دندان های دائمی که جایگزین آن ها می شوند، از بسیاری از مشکلات دندانی در آینده پیش گیری خواهد کرد. توجه به مراقبت های بهداشت دهانی و دندان کودک از اولین ماه های زندگی، پایه و اساس داشتن دندان های دائمی سالم در آینده است. علاوه بر رعایت بهداشت کافی، رژیم غذایی مناسب نقش کلیدی در سلامت دندانی دارد. مهمترین مساله در مورد نقش رژیم غذایی در سلامت دندانی، توجه به میزان و نحوه مصرف مواد قندی و مواد غذایی حاوی آن از قبیل شیرینی و شکلات است. میزان مصرف مواد قندی و از آن مهم تر، تکرر و تناوب مصرف آن ها در طی شبانه روز بویژه از بعد از ظهر به بعد، باید به حداقل ممکن کاهش یابد.
پوسیدگی شدید زودهنگام دوران کودکی
والدین و مراقبین نوزادان بایستی به خوبی در مورد خطرات تغذیه نوزادان با شیشه شیر محتوی شیر، آبمیوه ها و نوشیدنی های شیرین، بویژه در هنگام خواب آنها آگاه باشند. چنین کاری موجب می شود تا دندان های کودک به مدت زمانی طولانی در تماس با مواد قندی قرار داشته باشد که اغلب و به سرعت موجب پوسیدگی های زیاد و وسیع در دندان های نوزادان و کودکان نو پا خواهد شد. به این وضعیت پوسیدگی زود هنگام دوران کودکی (ECC) و یا اصطلاحا “پوسیدگی شیشه شیر” گفته می شود.
اگر هرگونه علائمی از پوسیدگی دندانی در دندان های کودکان زیر ۳ سال مشاهده شود، به این حالت “پوسیدگی شدید زودهنگام دوران کودکی” (S-ECC) گفته می شود. دراین صورت باید هر چه سریعتر به دندانپزشک کودکان مراجعه شود.
پیشگیری از چنین مشکلاتی با توجه به نکات زیر قابل انجام است:
– مراقب باشید که هیچ گاه کودک در حالی که شیشه شیر به دهان دارد به خواب نرود
– کودک را به تغذیه از طریق فنجان تشویق کنید
– تغذیه کودک از طریق شیشه شیر را در ۱ سالگی متوقف کنید
– از آغشته کردن پستانک به عسل و یا هر ماده شیرین دیگر خود داری کنید
– رژیم غذایی متنوعی را با توجه به سن کودک و توصیه های موجود در مورد تغذیه در نظر بگیرید
– مراجعه منظم به دندانپزشک کودکان را فراموش نکنید
اولین معاینه نوزاد توسط دندانپزشک متخصص کودکان نباید دیرتر از ۶ ماهگی انجام شود
در طی این مراجعات، دندانپزشک کودکان نکات و اطلاعات لازم در این زمینه را با والدین کودک در میان خواهد گذاشت
و مهمترین نکته اینکه همواره به یاد داشته باشید:
کودک بایستی تغذیه شده و سپس به تختخواب برود نه اینکه به تختخواب برود و سپس تغذیه شود